АКШ тараптан импортго бажы киргизүү — бул артыкчылык системасы жөнүндө эскертип, кызматташтыкты кеңейтүүнүн себеби, - агросектордун өкүлү

- Кыргызстан, өнүгүп жаткан экономика болуп, Дүйнөлүк соода уюмуна мүчө катары соода үчүн туруктуу шарттарды камсыздоого умтулат. Бул тууралуу Tazabek'ке Агророс секторун өнүктүрүү ассоциациясынын аткаруучу директору Рустам Балтабаев АКШ тарабынан бажы салыгынын киргизилишин комментарийлеп айтты.

«Биз ар бир өлкөнүн өзүнүн соода саясатын улуттук кызыкчылыктарга ылайык түзүү укугун толук урматтайбыз. Бирок, биздин баамдарыбыз боюнча, АКШнын бажы салыгын киргизүү биздин экономикага олуттуу таасир этет деп эсептебейбиз, анткени биздин экспорттун көлөмү бул өлкөгө абдан аз», - деди ал.

Анын пикиринче, бул ошондой эле диалогду чыңдоо жана преференцияларга, анын ичинде жалпылаштырылган преференция системасына (GSP) жеткирүүнү көбөйтүү мүмкүнчүлүгү болуп саналат, бул экологиялык таза продукциянын жана кайра иштетилген товарлардын экспортуна өбөлгө түзүшү мүмкүн.

Рустам Балтабаев Кыргызстан АКШга бал жана консервалык продукция экспорттой турганын, бирок кичине көлөмдө экенин тактады.

«Бизде Европалык союз менен ВСП+ программасы бар, ошол сыяктуу кадамдарды АКШга да жасоо керек. Ар бир өлкө бажы салыктарын өз алдынча белгилейт. Мисалы, техникаларды импорттоодо бизде тракторлорго 10% жана комбайндарга 5% бажы салыгы бар», - деген ал.

Тарыхый контекст

Ортолук Азия өлкөлөрү 10% негизги бажы салыгына дуушар болууда, Казакстандан башка, анын бажы салыгы 27% түзүлгөн.

183 мамлекеттен турган жарыяланган тизмеге ылайык, борбордук Азиянын беш постсоветтик республикалары көрсөтүлгөн.

Ошентип, Казакстан 27% бажы салыгы менен, Кыргызстан, Өзбекстан жана Түркмөнстан 10% бажы салыгы менен жүктөлөт.

Пайдалуу маалымат

АКШдагы жалпылаштырылган преференция системасы (GSP) өнүгүп жаткан өлкөлөрдүн экономикалык өсүшүнө колдоо көрсөтүү үчүн каралган, аларга америкалык рынокко бажысыз кирүүгө мүмкүнчүлүк берет.

2015-жылдагы АКШнын соода өкүлчүлүгүнүн маалыматына ылайык, Кыргызстан GSP программасынын алкагында АКШга 3 500 товар наамын бажы төлөбөстөн экспорттоо мүмкүнчүлүгүнө ээ болгон.

Учурда Экономика жана соода министрлиги Кыргызстантын GSPка катышуусу боюнча комментарий берген жок.