Кыргызстанда угуу жөндөмү бузулган балдарга акысыз кохлеардык импланттар орнотулат

Катардан келген хирургдер тобу апрель айынын башында Кыргызстанга келип, укуту бузулган балдарга акысыз операцияларды жасайт. Бул тууралуу Эл аралык укуту реабилитациясы адистери ассоциациясынын өкүлү Анастасия Найманова 24.kg басылмасына билдирди.

Ал билдиргендей, беш жашка чейинки 50 жакын баланын оор түрдөгү укуту көйгөйлөрүнө жардам көрсөтүлөт. Операцияга катталуу үчүн Эне жана бала борборуна кайрылышы керек, укутун текшерүүдөн өтүп, сурдолог тарабынан талап кылынган документтерди көрсөтүшү зарыл. Пациенттерди тандоо Катардан келген адистердин катышуусунда жүргүзүлөт.

2025-жылдын 19-февралында Ленхардт Фонду тарабынан уюштурулган "Кыргызстанда укуту бузулган балдар үчүн туруктуу колдоо программасын түзүү" долбоорунун алкагында "Укуту бузулган балдар үчүн инклюзия" аттуу тегерек стол өткөн. Ага Саламаттык сактоо министрлигинин, Эне жана бала борборунун өкүлдөрү жана Германиянын элчилигинен, ГИЦ, ДСУ, ТИКАдан, ошондой эле ата-энелер ассоциациялары жана коомдук уюмдар катышты.





Тегерек столдун натыйжасында укутту бузулган балдарды эрте аныктоонун, диагностиканын жана коэтлеардык имплантациянын негизги көйгөйлөрү жана сунуштары боюнча резолюция кабыл алынды. Негизги көйгөйлөргө жаңы төрөлгөндөрдүн скрининги менен байланышкан жетишсиздик, укуту аппараттары жана коэтлеардык системалардын жогору баасы, операциядан кийинки реабилитация жана колдоонун жетишпестиги, ошондой эле билим берүү системасындагы кыйынчылыктар кирет.

Уюштуруп туруучулар жана адистер Кыргызстандын өкмөтүнүн орун басары Эдиль Байсаловага бир катар сунуштар менен кайрылышты:

• Укуту бузулган балдарды реабилитациялоону жакшыртуу боюнча чараларды иштеп чыгуу үчүн Саламаттык сактоо министрлиги, Эмгек министрлиги жана Билим берүү министрлигинин катышуусунда межведомстволук комиссия түзүү, ошондой эле НЦОМиД базасында сурдопедагогдор, логопеддер, психологдор жана сурдолог дарыгерлер менен реабилитациялык бөлүм ачуу;


• Кыргызстанда укуту бузулган балдарга сурдологиялык жардамды өнүктүрүү боюнча буйрук чыгаруу, ошондой эле медициналык мекемелерде сурдопедагогдордун штатка киргизилишин талап кылуу;


• Националдык госпиталда жана НЦОМиДде хирургдарга коэтлеардык имплантация боюнча окуу иш чараларына каржылоону камсыздоо;


• Райондордо сурдокабинеттерди жабдуу жана ЛОР адистерин окутуу;


• Укуту бузулган жана коэтлеардык имплантациядан өткөн балдар менен иштеген студенттер үчүн адаптацияланган окуу дисциплинарын иштеп чыгуу, ошондой эле мындай балдарга жардам берүү жана коштоп жүрүү үчүн регионалдык борборлор аркылуу колдоо көрсөтүү;


• Алты жыл пайдаланган соң сөз процесорлорун мамлекеттин эсебинен алмаштыруу үчүн процедураларды иштеп чыгуу;


• Мамлекеттик программа алкагында сатып алынган запастарды бөлүштүрүүнү уюштуруу;


• Укуту бузулган балага диагноз коюлгандан кийин укуту аппараттарын акысыз берүү;


• Укуту бузулган балдардын мектепке чейинки жана мектеп билимине тең салмактуу киришин камсыз кылуу;


• Балдардагы укуту көйгөйлөрү жана алардын укуктары боюнча маалыматтык кампанияларды өткөрүү;


• Укуту бузулган балдардын ата-энелерине жеке жардамчы статусун берүү мүмкүнчүлүгүн карап көрүү.

24.kg маалыматы

Кыргызстанда жыл сайын 150 миңден ашык бала төрөлөт, анын ичинде 100-150 балада оор укуту бузулуулары, ал эми 3% болсо ар кандай укуту көйгөйлоруна кабылышат. Бул статистика балдарга эрте аныктоо, диагностика жана укуту аппараттарын жабдуу боюнча натыйжалуу системаны түзүү жана колдоо көрсөтүүнүн маанилүүлүгүн көрсөтөт.