Израиль Газада жердеги жердештерин кеңейтүүдө, өлүмдөрүнүн саны өсүүдө. Жакын арада ачтык коркунучу пайда болууда

Израилдин аскер күчтөрүнүн кеңейтилип жаткан жападан-жалгыз операциялары Газанын 25% аймактарын басып алууну максат кылып жатат, бул аймакты алар «буфердик зона» деп аташат, ал 2023-жылдын 7-октябрында башталган согуштук аракеттерден тарта киргизилген.
Согуштук аракеттер башталгандан бери, израилдик кол салуулар минимум 21 адамдын өмүрүн алып кетти. Ополчендердин арасында, иш-чараларга кирген 8 адам, Джабалиядагы БАПОР клиникасына болгон кол салууда көз жумду, ал жерде көчмөндөр жайгашкан. Кол салуу БУУнун медициналык борборуна жасалган, бул остеа резку сын-пикирге алып келди.
Израилдин БАПОР клиникасына болгон кол салуусу сегиз өмүрдү кыйды
Ал-Жазиранын маалыматына караганда, израилдик авиация БАПОР клиникасына Джабалияда кол салган, анын натыйжасында сегиз адам, анын ичинде үч бала көз жумду.
Бул кол салуу израилдик күчтөрдүн 190 БУУ обьектине жасаган кол салууларынын бир бөлүгү болуп калды, ал эми бул обьекттердин координаттары алдын ала израилдик аскерге берилип жаткан.
Бомбардилаган учурдан тарта, курмандыктардын саны өсүп жатат, палестин өкмөтүнө ылайык, эртең мененки саатта өлгөндөрдүн саны 21 адамды түздү.
Израилдин жердеги кол салуу кеңейишинин себептери
Тарек Абу Аззум
Репортаж Дейр-эль-Балаха, Газа
Израиль Газанын 25% аймагын басып алууга умтулуп, социалдык конфликттерди жоюу үчүн, так израилдик чек арага жакын, бир километрлик буфердик зона түзүүгө багытталган аскер операцияларын улуттук системага коюп жатат.
Маалыматка ылайык, израилдик күчтөр бул аймактардагы бардык имараттарды, анын ичинде турак жайларды жана жарандык инфраструктураны жокко чыгарууда, өздөрүнүн аскерлерине коркунучтарды минималдаштырууга шылтоолоп.
Көптөгөн палестиндер бул аракеттер чындап эле элдин Египетке мажбурлап кыймылын камсыздап жаткандары боюнча ойлошот, бул Израилдин премьер-министеринин жана АКШнын билдирүүлөрү менен узартылат.
Негизги операциялар Рафахта, Хан-Юнистың борбордук бөлүгүнөн жана Газанын түндүгүн чектеген чектеринде топтолгон.
АКШ Израилдин аракеттерин колдоп жатат
Международдук кризисти изилдөөчү Тахани Мустафа Израилдин аскердик күчтөрүнүн кеңейишинин аналитиктер үчүн күтүлбөгөн болбогонун белгиледи. Ал, бул палестиндердин үйлөрүнөн мажбурлап көчүрүлүшү боюнча коркунучтарды жаратарынын баса белгиледи.
Мустафа ошондой эле, АКШ өкмөтүнүн колдоосу, Израил өкмөтү менен өзүнүн колдоосун жашырбай, Израильге «жашыл нур» берет, андыктан израилдик балдар менен аскерлердин унаасы үчүн операцияларды улантууга коопсуздук жок.
Рафахта гуманитардык абал начарлаууда
Тарек Абу Аззум
Репортаж Дейр-эль-Балаха, Газа
Рафахта абал критикалык болуп жатат, израилдик бийликтен бардык тургундарды мажбурлап көчүрүүнү буйрук кылды жана жападан-жалгыз операцияларын күчөтүп жатат. Бул аракеттер ХАМАСка жана Газанын калкына жалпылык берүү үчүн багытталган.
Жергиликтеги тургундар үчүн эвакуация үчүн бир аз убакыт берилет, бул болсо паника түзүп, жеке буюмдарды чогултууга жеделдейт.
Израилдик кол салуулар дагы эле турак жайлардын кварталдарына багытталып, жарандык калк арасында көптөгөн курмандыктарга жетелеп жатат.
ХАМАС Газада «ачтык фазасы» жеткенин билдирет, ал бул аймактын тарыхындагы эң алсыраган гуманитардык кризис болуп саналат.
Израилден 2-марттан бери толук блокадада деп писылган, анткени тамак-аш, суу, дары-дармектер жана отун жок.
Бириккен Улуттар Уюму Израилдин Газада тамак-аш запастарынын жетишин болжолдуган билдирүүлөрүн «акылсыз» деп атайт, анткени бардык нандын жабылуусу, бул болсо абалды дагы да мойнуна алат.
Тамак-аш коопсуздугу боюнча эксперттер, эгерде абал өзгөрбөсө, ноябрга чейин айрым аймактарда ачарчылыкты күтүп жатышат.
Израилдин Газанын калкына ХАМАС жоюу боюнча чакырыктары
Израилдин коргоо министри, жападан-жалгыз операциялардын кеңейиши ХАМАСка басым кылууга багытталганын белгилеп, Газадагы тургундарды бул уюмду жок кылууга чакырды.
Кацтын айтымында, «конфликттерди токтотуп, аймакта тынчтыкка жетүүнүн жалгыз жолу».
Ал ошондой эле Израилдик армия уланта берүүгө жана кошумча аймактарды басып алууга аракет кылгандыгын белгилейт.
Суроолор Трамптын Израильдеги конфликтке карата аракеттеринин колдоосу жогору болууда.
Жарандык байланыштардын изилдөө борбору жүргүзгөн анкетанын маалыматы боюнча, республиканалыктар 80% Трамптын конфликтке карата аракеттерин колдошот.
Кээ бир шайлоочулар, Трамптын конфликттерди токтотууга байланыштуу убадаларын аткарбагандыгынан нааразычылык билдиришет.
Курмандыктардын саны өсүүдө
Медициналык булактардан алынган маалыматтарга караганда, таң атканда израилдик кол салуулар минимум 21 палестиндин өмүрүн алынды. Эң оор кол салуулардан бири Хан-Юнисдеги турак үйгө болгон обстрелден 12 адам өлдү.
Дагы эки адам Газанын түндүк-чыгышындагы башка кол салуулардан көз жумду, анда израилдик күчтөр өз операцияларын улантууда.
Израилдик заложниктердин үй-бүлөлөрү үмүтсүздүккө кирип жатат
Израильдик заложниктердин үй-бүлөлөрү Газада жападан-жалгыз операциялардын кеңейишине каршы нааразычылык билдиришти. Алар бул аракеттердин алардын жакындарына коркунуч келтирбейби деп суранышууда.
Элчибизден белгиленгендей, заложниктерди бошотуп алууга жетүүгө арналган эмес, Израиль өкмөтү согуштук аракеттерин күчөтүп жатат.
Газадагы мектептөр коркунучта
ЮНИСЕФ жана башка уюмдардын маалыматына караганда, Газадагы 95% мектептер конфликттин башталуусунан бери жабыркаган, бул болсо балдардын билим алууга коркунучтууда.
564 мектептин 403 жабыркаган, ал эми 85 мектеп толугу менен ураган. 499 мектепти кайра оңдоо же калыбына келтирүү үчүн керектелет.
Ошондой эле, израилдик күчтөр мектептерди аскердик базалар катары пайдаланышууда, бул болсо абалды дагы да татаалдаштырат.
Окуялардын кыскача резюмеси:
- Израилдик аскерлер Газада жападан-жалгыз операцияларын кеңейтип, жарандык калк арасында курмандыктарды көбөйтүп жатышат.
- Алты табыштар менен, бул окудар улантылууда, бир нече жаранды өлтүргөн акыркы сокку менен.
- Газада азык-түлүк менен камсыздоо абалы критикалык болуп жатат, бардык нандын жаап салынышы блокададан улам.
- Израилдик заложниктердин үй-бүлөлөрү, өкмөтдөн алардын бошотулушу үчүн чара көрүүнү талап кылууда.
- Газадагы мектептер кескин жабыркап жатат, бул болсо балдардын билим алуусуна коркунуч туудурат.
Газадагы медиктердин өлтүрүлчүлүк боюнча тергөө жүргүзүү боюнча чакырык
Адам укуктарын коргоо уюмдары 15 медиктин Израилдик кол салуулардын маалыматтарды жыйноого аракет кылган мамилелерин катуу сындагы.
MAP кайрылып, ушул инциденттер боюнча көз карандысыз тергөө жүргүзүүнү талап кылууда, медиктерди конфликттик аймактарда коргонуунун маанилүүлүгүн баса белгилеп.
Amnesty International да, Газада адам укуктарын бузулууларды тергөө үчүн көз карандысыз байкоочуларга кирүү ишенгендигин билдирүүдө.
«Биз бул трагедияларга кайдыгер боло албайбыз», - деди Amnesty өкүлү.
Жалпы окуялар
- Газада тамак-аш запастарынын кыскарышы байкалып жатат, пекаренин жабылып жатышынан улам 31 күнү гана созулууда.
- Палестин төлгөсү коопсуздук сарпталгандыгын жана ООН Израилдин тамак-ашы бар деп айткан билдирүүлөрүн точукташпайт.
- Израилдик күчтөр Газада 21 адамды өлтүрдү, ички тургундарга үйлөрүн таштап кетүүсүн буйрук кылды.
- Батыш Жээкте израилдик коноктор Дума айылына кол салып, айрым палестиндерге жаракат алган.
- Human Rights Watch Венгрияны Израил премьер-министри Нобелду والقروبду карап турганда иш аракеттерге чакырды.
- Америка аскерлери Йеменде өз операцияларын улантууда, израилдик күчтөр Ливан Бейрутта чараларды жүргүзүүнү улантууда.
Обсудим?
Смотрите также: