Жогорку Кеңештин спикери Султанбай Айжигитовдун билдирүүлөрүн комментарийлеп жаткандыгы

Спикер Жогорку Кеңеш Нурланбек Тургунбек уулу маалымат агенттигине берген интервьюсында депутат Султанбай Айжигитовдун Кыргызстандын жана Тажикстандын арасындагы чектешүүнү жана чектөө маселелери боюнча айткан пикирлерин комментарийледи.

Тораганын айтымында, бардык талаштуу участкалар сүйлөшүлүп, 50 на 50 бөлүнгөн.

«Мисалы, Достук айылы Тажикстанга өткөндө, биз өз кезегибизде Самонион айлын алабыз. Ошол тарапта дагы нааразычылыктар жаралат: «Неге биз өз айылыбызды беришибиз керек, анткени андан биздин ата-бабаларыбыздын сөөгү коюлган». Бул жерде айта кетмекчи, бул конкреттүү бир айыл жөнүндө эмес, эки мамлекеттин ортосундагы маселени чечүү жөнүндө болуп жатат. Айылдарды алмашуу — акылдуу чечим, анткени Достук Тажикстан менен чектешкен жалгыз кыргыз элинин айылы, ал эми Самонион Кыргызстандын чегинде турат. Бул конфликттерден качууга жана тынчтык орнотууга жардам берчү логикалык кадам», — деди Нурланбек Тургунбек уулу.
Спикер, Достук айылынын таджик тарапка өткөрүлгөнүнүн стратегиялык мааниси жок деп эсептейт.
«Ал тургай, бул Баткенден алыс жана Тажикстан менен чектешкен алыста жайгашкан айыл. Стратегиялык маанисин айтсак, таджик тарап Самонион же Ходжайлоо сыяктуу айылдары дагы маанилүү деп билдириши мүмкүн. Натыйжада, эки тарап тең жоготуу көргөн жок. Камчыбек Кыдыршаевич комитеттин жыйынында бул кырдаалды толук түшүндүрдү. Бирок, тилекке каршы, бул маселелердин маанисин үйрөнүп жаткан адамдар, эч нерсени түшүнбөйт болушу керек»,- деп кошумчалады спикер.
Окуу үчүн:
Достук айылын кайтаруу керек. Султанбай Айжигитов Тажикстан менен түзүлгөн келишим тууралуу
Ал Торт-Кочо участогун стратегиялык маанилүү деп эсептегенин, анткени ага нейтралдуу статус берилгенин жана бул маанилүү жетишкендик болуп эсептелинерин белгиледи.

«Воруха жөнүндө айтканда, биз 3,5 чакырым жолду өткөрдүк, ал эми анын ордуна Самаркандекадан Мин-Орука чейин ошондой эле узундуктагы жолду алдык. Бул дагы жетишилген теңдештикти көрсөтөт. Мында кандай жоготуу бар?» — деп кошумчалады торага.

Соңунда спикер депутаттардын келечектеги сессияда кыргыз-тажик чек арасы боюнча келишимди колдой тургандыгын ишенимдүү билдирди.

Буга чейин Султанбай Айжигитов парламент жыйынында Достук айылын кайтаруу, коңшулар менен «Головной» суу агымды бөлүүдөн 50 на 50 принципи боюнча бөлбөй, Ворух анклавынын айланасындагы жерлерди бербөө керектиги боюнча пикир билдирген. Натыйжада, ал «Ыйман нуру» парламент фракциясынан чыгарылган.

Эске салсак, 27-февралда Жогорку Кеңештин алты комитети Кыргызстандын жана Тажикстандын ортосундагы мамлекеттик чекита боюнча келишимди карап, бекиткен.

ГКНБнын жетекчиси Камчыбек Ташиев ратификация процессинин бир айдан ашык убакытка созуларын билдирди. Келишим 21-февралда Бишкекте Кыргызстандын жана Тажикстандын өкмөт делегацияларынын ортосундагы сүйлөшүүлөрдүн жыйынтыгы боюнча кол коюлган.