Юрист Кыргызстандан АКШга визалык алдамчылык боюнча шек менен экстрадицияланды

Даньхун Джин Чэнь, маркум Мария София Тейлор деген ат менен да белгилүү, Кыргызстандан Америка Кошмо Штаттарына экстрадирленди жана азыр Сан-Хоседеги федералдык соттун алдында турат. Америка Кошмо Штаттарынын Адилет министрлиги билдиргендей, бул окуя Кыргызстандан федералдык кылмыштар боюнча экстрадициянын тарыхындагы биринчи учур болуп эсептелет.

60 жаштагы Чэнь мурда Калифорния штатынын Атертон шаарында жашаган. 2019-жылдын март айында ага жана анын бизнес өнөктөшүнө, ошондой эле мурдагы күйөөсүнө Цзяньюнь Тони Йеге визалык алдамчылык жана байланыштуу кылмыштар боюнча 14 пункт менен айып коюлган, бул 100дөн ашуун чет өлкөлүк инвесторлорго EB-5 программасы аркылуу иммиграциялык жеңилдиктерди алуу мүмкүнчүлүгүн берген.

2021-жылы Цзяньюнь Йе визалык алдамчылыкты жана адилеттикке тоскоол болуу боюнча өз күнөөнү моюнга алып, 12 айлык коопсуздук чарасына кабыл алынып, жазасын өтөп, кийин бошотулган.

Америка Кошмо Штаттарынын Баалуу кагаздар жана биржа боюнча комитети (SEC) Чэньге 2018-жылдын октябрь айында жарандык доо арыз берди, аны мыйзамсыз инвестицияларды тартуу жана башка бузуу боюнча айыптады. Доо арыз берилгенден кийин Чэнь Америка Кошмо Штаттарын таштап кеткен жана америкалык бийликтер тарабынан суралганча Кыргызстанда жашырынган.

Айыптоого ылайык, Чэнь Сан-Хоседеги Law Offices of Jean D. Chen юридикалык фирмасынын жалгыз ээси болуп, иммиграциялык мыйзамга адистешкен. Ал АКШнын Граждандык жана иммиграция кызматына (USCIS) жалган документтерди, жасалмалап кол коюп, кардарларынын EB-5 программасына катышууга укугу тууралуу жалган маалымат берүүгө аракет кылган.

EB-5 программасы чет өлкөлүк жарандардын Америкада бизнеске инвестиция жасаса грин-картаны алууга мүмкүнчүлүк берет. Эмгек акысы төмөн аймактарда инвестициялар үчүн минималдуу сумма 500 миң доллар, ал эми башка учурлар үчүн 1 миллион доллардан турат. Архитектуралык объекттер аркылуу инвестициялоого уруксат берилет. Чэньдин юридикалык фирмасы бул программа боюнча 52 миллион доллардан ашуун суммага инвестиция салган кардарларды камсыз кылган.

Айыптоо документинде Чэнь EB-5 программасы боюнча кардарларына иммиграциялык жеңилдиктерди алдатуучу жол менен камсыздап, документтерди жасалмалаган, мында регионалдык борбордун чыныгы ээси жана мүнөзүн жашырган. Өзгөчө 2014-жылы ал Golden State регионалдык борборун жана башка уюмдарды сатып алганы, ал эми кийин сатып алуучунун маалыматынан качып, наркын сактоо үчүн USCISке документтерди тапшырган.

Ошондой эле Чэнь адилеттикке тоскоол болууда айыпталууда – ага күбөлөрдөн жалган көрсөтмөлөрдү талап кылган жана SEC жана FBI тергөөсүнө тиешелүү электрондук каттарды жок кылууну милдеттендирген.
Чэнь визалык алдамчылык боюнча он эпизод, адилеттикке тоскоол болуу боюнча эки эпизод жана оор кылмыш обстоятельстволор менен жеке маалыматтарды уурдоо боюнча бир эпизод менен айыпталууда.
Эгер Чэнь айыптуу деп табылса, анын эң жогорку жаза мөөнөтү 10 жыл түрмөгө камоо жана визалык алдамчылык боюнча ар бир айып үчүн 250 миң доллар сом өлчөмүндөгү айып пулга жыйналат; 5 жыл жана адилеттикке тоскоол болуу боюнча биринчи айып үчүн 250 миң долларга чейин; 20 жыл жана адилеттикке тоскоол болуу боюнча экинчи айып үчүн 250 миң доллар, ошондой эле оор кылмыш обстоятельстволор менен жеке маалыматтарды уурдоо боюнча эки жылдык минималдуу жаза, башкалар менен бирге өтөлөт.

Окуяны Америка Кошмо Штаттарынын прокурорунун жардамчысы Ллойд Фарнхэм Сьюзан Крейдердин колдоосу менен карап жатат. Тергөө FBI жана SEC OIG тарабынан жүргүзүлгөн.

Чэньдин кармалышы жана экстрадициясы Америка Кошмо Штаттарынын Адилет министрлиги менен укук коргоо органдары жана Кыргыз Республикасындагы Башкы прокуратурасы менен өз ара аракеттенүүсүнүн натыйжасында мүмкүн болду.