Чоңдуктарды коргоо: укук коргоочулар балдарды коргоо боюнча маанилүү резолюция кабыл алышты. Текст  

Бишкек шаарында «Коомдук балалык» аталышындагы форум өттү, анда катышуучулар балдарга карата бардык зомбулук түрлөрүнө каршы күрөшүү үчүн резолюция кабыл алышты.
Бул форум 11-мартта «Балдардын укуктарын коргоочулар лигасы» коомдук фонду, «Биздин Айымдар» коомдук уюму жана Кыргызстан волонтерлорунун Союзунун аракеттери менен өткөрүлдү. Иш-чарага Жогорку Кенештин депутаттары, мамлекеттик жана муниципалдык структуралардын өкүлдөрү, прокуратура, омбудсмен институту, адвокаттар кеңеши, коомдук уюму, эксперттер, психология адистери жана зомбулукка кабылган балдардын ата-энелери катышты.
Форумдагы талкуулардын учурунда зомбулукка каршы эффективдүү күрөшүү үчүн комплекстүү мамиле, мамлекеттик мекемелердин ортосундагы кызматташтык жана зомбулук фактысын алдын алуу, аны аныктоо жана жооп берүү боюнча эффективдүү чаралар керек экендиги белгиленди.
Форумдун катышуучулары бир катар маселелер боюнча макулдашышты:
1. Жаңыланган мыйзамдар
- Балдардын укуктарын коргоо боюнча укуктук нормалардын сактышын катуу көзөмөлдөө, айрыкча кылмыштуулук боюнча.
- Зомбулукка кабылган же күбө болгондор үчүн атайын процессуалдык шарттарды түзүү максатында мыйзамдарга өзгөртүүлөрдү киргизүү.
2. Алдын алуу жана билим берүү инициативасы
- Балдарга карата зомбулукты алдын алуу боюнча улуттук программаларды иштеп чыгуу жана ишке ашыруу, ата-энелерди, мугалимдерди, социалдык кызматкерлерди, укук коргоо органдарынын кызматкерлерин жана медициналык кызматкерлерди үйрөтүүгө басым жасоо.
- Мектептерде балдардын укуктары жана агрессивдүү эмес тарбиялоо жолдору боюнча билим берүү курсун киргизүү.
◦ Балдардын укуктары жана коргонуу механизмдери жөнүндө маалымдоо кампанияларын өткөрүү.
3. Зомбулук фактын аныктоо
- Зомбулук фактысын эрте аныктоо программаларын түзүү.
- Зомбулук белгилерин аныктоо жана тиешелүү реакция жолдору боюнча укук коргоо органдарынын кызматкерлерин, мугалимдерди, медициналык жана социалдык кызматкерлерди окутуу.
- Зомбулук фактысы тууралуу маалымат алмашуунун стандартизацияланган протоколдорун киргизүү.
- Зомбулук фактылары жөнүндө маалымат берүү үчүн жеткиликтүү жана анонимдик механизмдерди камсыз кылуу, анын ичинде ысык линийлер жана санарип платформалар.
4. Ведомстволор аралык кызматташтык
- Балдарды зомбулуктан коргоо боюнча мамлекеттик, муниципалдык органдар, коомдук уюмдар жана эл аралык институттар ортосунда координацияны күчөтүү.
- Зомбулукунун фактылары тууралуу маалыматты тез алмашууга шарт түзүү үчүн жалпы маалымат базасын жана механизмдерин түзүү.
- Балдар-жапа чеккендердин жана кылмыштардын күбөлөрүнүн укуктарын коргоо боюнча БУУнун Нускамаларындагы принциптерди сактоо, анын ичинде жеке жашоону сактоо, кадыр-баркты сыйлоо жана алардын кызыкчылыктары боюнча процесстерге катышуу.
5. Мониторинг жана баалоо
- Балдарды зомбулуктан коргоо боюнча иш-чаралардын натыйжалуулугун мониторинг жүргүзүү жана баалоо системасын ишке киргизүү.
- Балдарға багытталган укук коргоо стандарттарын сактоону жигердүү баалоо жана жакшыртуу боюнча сунуштарды түзүү.