Акыйкатчы КР психикалык оорулары бар адамдардын укуктарын коргоо үчүн мамлекеттик органдарды чакырды

Джаманбаева психикалык оорулары бар адамдардын укуктарын коргоонун маанилүүлүгүн баса белгиледи. Мониторингдин жыйынтыгы боюнча стационарда 36 аял паспортсуз экени аныкталды.

Стационардын маалыматына ылайык, 11 бейтап паспорт алуу үчүн жергиликтүү каттоо органына документи берген.

Көптөгөн аялдар стационарда узак жылдар бою жашап келишет, алардын жеке маалыматтары азырынча такталган жок. Алардын учреждениүүгө кантип келгендиги жана каяктан келгендиги тууралуу маалымат жок.

Мисалы, 2013-жылы документи жок аял Чым-Коргон психиатриялык диспансеринен стационарга которулган. Уюмдун кызматкерлери аны белгисиз таджик аял деп аташат, анткени ал качан жана кайда төрөлгөнүн эске сала албайт. Докуметсиз дагы бир бейтап 20 жылдан бери стационарда жашап жатат. Ал Өзбекстанда төрөлгөнүн, андан кийин анын үй-бүлөсү Москвага көчүп барганын, ал жактан Кыргызстанга келгенин айтып берди. Аталган аял 14 жашында зордуктоо курмандыгы болуп, андан кийин эпилепсияга чалдыкканын билдирди.

Мониторинг ошондой эле жабык социалдык мекемелердин бейтаптарынын мүлк укуктарын коргоо зарылдыгын аныктады. Акыйкатчы институту мамлекеттик органдарды бул проблемага көңүл бурууга чакырат. Кадастр бөлүмүнүн маалыматына караганда, Ак-Суй психоневрологиялык стационарынын 16 жашоочусу үчүн жер тилкелери жана бир турак жай катталган, бирок стационар аялдардын мүлк укуктарынын сакталышы тууралуу маалымат берген жок.

Идентификациялык документтердин жетишсиздиги мындай бейтаптардын жарандык жана социалдык-экономикалык укуктарын ишке ашыруусуна тоскоол болгон. Бул ошондой эле айрым бейтаптарды саламаттык абалына жараша атайын психоневрологиялык мекемелерге которууга кыйынчылыктар туудурат.

Алып өтүүчү көпчүлүк психоневрологиялык мекемелердин жашоочулары — карылар жана майыптар, алар туруктуу кам көрүүгө жана жардамга муктаж, ошол эле учурда өз документтерин калыбына келтире албай жатышат.

Акыйкатчы бийликти ушул адамдардын укуктарын Адам укуктарынын Жалпы декларациясына жана улуттук мыйзамдарга ылайык камсыз кылууга чакырат.