Кыргызстандын экономикасы жанданып жатат. 2025-жылдын биринчи кварталынын жыйынтыктары

2025-жылдын биринчи үч айында Кыргызстандын валдык ички өнүмү (ВИП) алдын ала маалыматтар боюнча 329,1 миллиард сомду түзүп, 2024-жылдын ушул мезгилине салыштырганда 13,1 пайызга жогорулады.
ВИПтеги өзгөрүүлөрдү баалоо үчүн көптөгөн факторлор эске алынып, алардын арасында баалар, товар өндүрүшүнүн көлөмү, бюджеттик кирешелер жана мамлекеттик чыгашалар бар. Кыргызстан импортко көз каранды болушу себептүү, бул экономикалык көрсөткүчтөргө таасирин тийгизип, башка валюталарга конвертациялоодо өзгөчө көрүнүп турат. Бул анализде биз сом менен берилген расмий маалыматка жүгүнүп жатабыз.
2025-жылдын январь-мартында ВИПтин структурасы төмөнкүдөй бөлүштүрүлгөн: 51% кызмат көрсөтүү сферасы, 31,5% товар өндүрүшүнүн тармактары, ал эми 17,5% — салык товарлары.

Өнөр жай тармагы

2025-жылдын биринчи кварталында Кыргызстандагы өнөр жай чоң өсүүнү көрсөттү, бул өндүрүш жүктөмүнүн көптөгөн өсүшү аркылуу болду:
Бирок, текстиль жана тигүү тармактарында (12,1% га) жана кен өндүрүүдө (3,6% га) кыскаруу байкалууда.

Энергетика тармагы да оң тенденцияны көрсөтүүдө. Электр энергиясын өндүрүүнүн, өткөрүүнүн жана бөлүштүрүүнүн көлөмү 4,6% га жогорулап, калкты электр энергиясы, газ жана буу менен камсыздоону жакшыртты.

Суу камсыздоо, тазалоо жана калдыктарды кайра иштетүү чөйрөсүндө өсүш байкалууда, негизинен суу жыйноо жана бөлүштүрүүнүн көлөмүнүн 24,6% га жогорулашы менен себептенди.

Агроөнөр жай тармагы орто өсүштүн натыйжаларын көрсөтүүдө. 2024-жылдагы ушул мезгилдеги көрсөткүчтөр менен салыштырганда айыл чарба жана ормонун валдык өндүрүшү, ошондой эле балык уулоонун көлөмү 2,5% га өстү, бул мал чарбачылык продукциясынын өндүрүшүнүн жогорулашы менен байланыштуу.

Адистердин божомолдору

2025 жана 2026-жылдары Кыргызстанда ички суроо-талаптын жогорку деңгээли сакталат, бирок инфляциянын тез өсүшү болжолдонууда. Бул жөнүндө АБР өкүлү Гульнур Керимкулова билдирди.
Тема боюнча окуу
Кыргызстандагы инфляция 2026-жылы 7,8 пайызга жетиши мүмкүн

Божомолдорго ылайык, өткөн жылы төмөндөгөн инфляция 2025-жылы 6% га жана 2026-жылы 7,8% га көтөрүлүшү мүмкүн, бул ички суроо-талаптын үзгүлтүксүз өсүшү, коммуналдык кызматтарына тарифтердин жогорулашы жана улуттук валютанын наркынын төмөндөшү менен байланыштуу.

Инфляциялык басымды жогорулаткан факторлорго жогорку суроо-талап, коммуналдык кызматтарына тарифтердин өзгөртүлүшү, валютанын наркынын төмөндөө мүмкүнчүлүгү, импортко көз каранды болуу жана инфляциялык күтүүлөрдүн өсүүсү кирет.

Бирок, негизги керектөө товарынын ички өндүрүшүн жакшыртуу жана жеткирүү чынжырларынын натыйжалуу иши инфляциянын дагы да өсүшүн жумшартып жардам берет.